11 oktober 2013
Ontdekking van de dag: in het plaatselijke Bokrijk kunnen we weer eens zien hoe verschillende culturen er hier in slagen vreedzaam samen te leven. Bijvoorbeeld met verschillende families en een mix van godsdiensten onder één dak in een longhouse. We ontdekken zeven soorten woningen, zeven levenswijzes in één provincie. De Engelse en Chinese variant van bouwen broederlijk naast die van de inheemse volkeren. We zien niet alleen geschiedenis, de tocht doorheen het culturele leven van Sarawak doet ons helemaal begrijpen waarom sommige inwoners er voor kiezen om te blijven leven volgens oude gebruiken.
Ontmoeting van de dag: ‘She’s my little sister,’ zegt de twintigjarige serveerster van het restaurantje vlakbij de hostel. Jade wou speciaal voor haar glimlach op de laatste avond in Borneo hier eten. Even later wisselen we facebookadressen uit en zit het jonge meisje bij ons aan tafel te vertellen over haar dorp. Een dikke knuffel voor Jade later zijn we uitgenodigd om eens een keer bij haar familie op bezoek te komen. Volgende keer, als we nog eens naar Borneo reizen.
10 oktober 2013
Ontmoeting van de dag: we ontdekten er één. Heel ver weg. Maar het was gelukt: de kinderen zagen een wilde dolfijn. En toen kwam het dier terug met drie vriendjes. Tot vlak bij de boot. Magisch.
9 oktober 2013
Ontdekking van de dag: een bijna volmaakt rond, zacht-wit schelpje met de afdruk van een zeester. Als we het niet zelf gevonden hadden op het strand, zouden we niet geloven dat het echt was.
8 oktober 2013
Ontmoeting van de dag: Een vriend van de taxichauffeur komt ons uithalen, zijn dochtertjes zitten in wit-blauw schooluniform op de passagiersstoel. Ze zijn zo stil dat het een halve rit duurt voor ik ontdek dat ze met twee zijn. Op het einde van de rit durven ze niet te zwaaien, maar krijgen we wel een glimlach doorheen de autoruit cadeau.
Ontdekking van de dag: Zoveel winkeltjes. Met allemaal dezelfde producten: noedels, mie, rijst, groenten in blik. Een rek vol zeep, shampoo, kleenex en toiletpapier. Verswaren zijn nergens te bespeuren. Brood ook niet. We moeten zelf koken, maar de meeste dingen herken ik nauwelijks. Hier en daar helpt een prent me op weg. Even ben ik een vluchteling in een heel ver land. Met een klimaat waar mijn lichaam niet aan gewoon is en gebruiken die ik allemaal nog moet leren.
7 oktober 2013
Ontmoeting van de dag: boven in de boom kraken de takken, we kijken naar de kruin. Hier?Apen? Dat kon toch niet in dit park? ‘Een slang,’ zegt Warre. Jade lacht ermee. ‘Een slang!’ Warre staat stokstijf. Het beest van een meter lang is vlak langs hem uit de boom gevallen. ‘Kom terug, Warre,’ zeg ik. De slang kruipt in zijn richting. ‘Achteruit, Warre.’ Hij zet drie stappen naar me toe. De slang steekt het pad over, bedenkt zich en keert terug naar de boom. Ze heeft geen tijd voor een fotosessie. Tijdens de rest van de wandeling krimpen we in elkaar elke keer als er een blad ritselt. Op het einde van de wandeling horen we van de parkwachter dat deze slangen normaal alleen ’s nachts actief zijn. Ze is dus uit haar bed getuimeld.
Ontdekking van de dag: hoe snel een kabbelend beekje in een kolkende rivier verandert bij een tropische regenbui.
6 oktober 2013
Ontdekking van de dag: In het nationaal park Bako wacht onze bootsman ons op in zee. Met onze rugzakken op de rug, steken we het brede strand over. Daarna gooien we onze stapschoenen uit. Het zeewater is heter dan een bad thuis. Toch zijn er nergens zwemmers omdat er gevaar voor krokodillen is. Aan het einde van een adembenemende route langs mangroves en rotsen meren we aan in een vissersdorp. In het cafetaria eten de katten van de kippenboutjes die nog verkocht moeten worden. We kiezen voor een zak bananenchips als lunch.
5 oktober 2013
Ontdekking van de dag: een koppel staat met hun gids drie meter van het pad af. ‘There is a big snake,’ zegt mevrouw tegen ons. De gids wijst hem voor de kinderen aan. ‘Niet te dichtbij komen, hij reageert op lichaamswarmte,’ zegt hij, ‘het is de tweede gevaarlijkste soort die er is.’ Zonder hulp zouden we de stille dreiging nooit herkend hebben.
Ontmoeting van de dag: na een fantastische tocht van vier uur komen we moe en tevreden terug in het basiskamp aan. We klauterden over boomwortels omhoog en omlaag. Ontdekten de jungle, duinen en een maanlandschap. En dronken liters water om overeind te blijven. De gids die ons ’s morgens zag vertrekken, legt zijn vuist op zijn borst en zegt tegen de kinderen: ‘respect’. Ze kregen er zoveel energie van dat ze de tocht bijna opnieuw willen doen.
4 oktober 2013
Ontmoeting van de dag: weer worden we geholpen door een vrouw met hoofddoek. Ze legt op de bus met handen en voeten uit dat we één halte na haar moeten uitstappen. En zwaait nadat ze van de bus stapt nog eens uitgebreid naar ons.
Ontdekking van de dag: Apen houden van multivruchtensap. Dat koos een makakaap toch tussen het brood, het water en de cola op onze tafel. Zo dichtbij hebben we nog nooit een aap gezien.
3 oktober 2013
Ontmoeting van de dag: Op weg naar de krokodillenboerderij vertelt de taxichauffeur ons dat hij Sikh is. ‘Als ik naar Indië reis, moet ik hij een visum aanvragen. Ze zeggen dat ik Maleisisch ben. En in Maleisië noemen ze me een Indiër,’ vertelt hij.
Na het bijwonen van de voedersessie van de krokodillen weten we waarom we voor de rest van de reis moeten uitkijken voor krokodillen. De foto’s met jonge slachtoffertjes blijven de rest van de avond in ons hoofd hangen.
2 oktober 2013
Ontdekking van de dag: onze gids neemt ons mee naar de ruïne van het longhouse van zijn grootvader. De jungleplanten groeien door het houten geraamte van het vroegere huis heen. Diep in het woud, heft de gids een plaat op. Een groep schedels van honderd jaar oud staart ons aan. Jade rilt. ‘Zijn dat echte mensen geweest?’ ‘Ja hoor,’ zegt de gids, ‘maar onze stam viel nooit zomaar iemand aan. Ze werden alleen gedood uit zelfverdediging.’ Tot enkele jaren geleden werd er op het jaarlijkse scalpfeest een schedel doorheen de jungle naar alle omliggende dorpen gedragen. Als dat niet lukte binnen de vierentwintig uur zou een zwaar ongeluk de drager treffen.
1 oktober 2013
Ontmoeting van de dag: Op het vlot ontdekken we de geluiden van het regenwoud. Apen zien we niet, omdat er nog steeds op gejaagd wordt. We komen aan in een dorpje. De spelende kinderen en wassende moeders aan de steiger maken onmiddellijk plaats voor ons. Zodra de bamboestokken van de vlotten aan wal zijn, springen de kinderen weer naar hartelust het riviertje in.
’s Avonds verbroederen we op het terras met vrienden en familie van de gids. Hoe zeg je proost in het Maleisisch?
30 september 2013
Ontdekking van de dag: Na een kennismaking met de oerangutans komen we aan in het jungledorpje Perraya. We slapen in het huis van de gids. Met een keuken zonder kasten en een koude douche in een lege badkamer, op een serie emmers voor de was na. Om onze tanden te poetsen hangen we boven het toilet. In het dorp spelen de kinderen op de steegjes. Ze zingen wat of lopen achter elkaar aan. Speelgoed hebben ze niet. Wel een televisie.
’s Avonds kruipen we met drie in één bed. Jade ligt tussen ons. Voor haar komt een droom uit. Voor veel kinderen van Borneo is dit bij gebrek aan een eigen bed een dagdagelijkse gewoonte.
29 september 2013
Ontmoeting van de dag: ‘Dat fort wil ik zien,’ zegt Warre. Een pendelbootje met de was van de schipper op het dak brengt ons de rivier over. Een steile klim leidt ons daarna naar Fort Margherita. We lopen over een pad waar niet veel toeristen komen. Langs het stort en een sober schooltje door. De portier van het fort staat met zijn modelbouwhelikopter te spelen. ‘Het gebouw is voor renovatie gesloten,’ zegt hij in gebroken Engels. Hij kijkt naar Warre. ‘Maar kom maar: ik zal het jullie laten zien.’ Hij troont ons mee, de ruïne in. Naar kerkers en galgenkamers. Het is de eerste Maleisiër die spontaan vriendelijk is. Het lijkt alsof dit land te westers is voor dit gedrag. Mijn hoofd slaat op hol. Waarom laat hij ons dit zien? Is hij wel te vertrouwen? Misschien heeft hij nog een aantal vrienden in de buurt? Wat wil hij van ons?
Met de glimlach vertelt hij verder. En legt bij de uitgang nog aan een groep oudere Britse dames uit hoe ze het snelst naar de orchideeëntuin kunnen stappen.
28 september 2013
Ontmoeting van de dag: in het vliegtuig zit een zakenman naast me. Hij geeft me een geschiedenisles over de kolonisatie van Azië. ‘In Maleisië hebben we de juiste vaardigheden van de Britten overgenomen,’ vertelt hij, ‘daarom zijn we zo ontwikkeld.’ En: ‘Thailand is als enige nooit gekoloniseerd. Zij begrepen al snel wat van politiek.’