22 december 2013
Op de shuttlebus naar het vliegtuig op weg naar huis verstaan we de gesprekken weer. ‘Ge beslist toch zelf wie ge uitnodigt?’ ‘Het is altijd iets met haar.’ Ik wou dat ik kon beslissen sommige dingen niet te horen. De overvloed, de strikte planning en het gejammer over dingen aan de oppervlakte achtervolgen ons de eerste dagen. Gelukkig was er dat warm onthaal bij onze thuiskomst. Lieve familie en vrienden, laat het ons weten als we er binnenkort weer zelf aan meedoen. Alsjeblieft?
21 december 2013
Ontdekking van de dag:
De terugreis loopt anders dan gepland. Na een dag van 22 uren mogen we slapen in een Turks hotel van 24 verdiepingen vol marmer. We hebben uitleg nodig hoe de lift werkt. Dit is het andere uiterste van de hostels van de vorige maanden. Een metershoge kerstboom versiert de lobby. Er zijn twee trouwfeesten aan de gang. De vrouwen lopen op weg naar het toilet door de inkomhal. Sommigen in sensuele galakleding, anderen met hun mooiste hoofddoek.
20 december 2013
Ontmoeting van de dag:
Een schommel in Nepal is gemaakt van immense bamboestokken. Ze zijn wel drie keer zo hoog als onze schommel thuis. We zagen ze al langs de weg, in Kathmandu komen we er nog eentje tegen. Een Nepalese twintiger zit erop. Zodra hij onze kinderen ziet, doet hij teken dat zij mogen schommelen. Hij geeft hen een zetje tot in de hemel.
19 december 2013
Ontdekking van de dag:
Langs de weg van Pokhara naar Kathmandu liggen hier en daar gesneuvelde vrachtwagens op de helling. Een tractor is in de goot op zijn zij gekanteld. In de dorpen staan minibusjes aan flarden. We zien een groep gieren in een boom.
18 december 2013
Ontmoeting van de dag:
We zijn op bezoek bij een kleuterschool. Enkele kindjes komen ons een hand geven als we het speelplein oplopen. In de les mogen alleen de jongsten spelen. Vanaf vier jaar leren ze de eerste woorden in het Engels. Vanaf vijf kunnen de kinderen in twee talen lezen en schrijven. De school heeft ook een speciaal klasje met vijf gehandicapte kindjes. Narayani vergeet alles wat ze leert onmiddellijk. Kumars tong zat geblokkeerd in zijn eerste levensjaren, hij kan nog niet spreken. Bikram, Anup en Arphan hebben ook heel veel moeite met leren. Ze mogen iets langer dan de anderen naar deze school komen, maar als ze acht zijn gaan ze naar een gewone school. Waar ze geslagen worden als ze de leraar op de zenuwen werken. Hun leraar, Yam, was vierentwintig jaar berggids. Tijdens ons bezoek geeft hij niet alleen les, maar masseert hij intussen ook nog de keel van Kumar, hopend op nog meer vooruitgang.
Ontdekking van de dag:
De directrice van de school neemt ons mee naar de gezondheidspost in het dorp. Onderweg komen we de volwassenen tegen. Ze zitten in een kring op de grond. Er moet vergaderd worden over de waterschaarste. Want de rijkdom aan water raakt in Nepal niet tot in de bergdorpen.
17 december 2013
Ontmoeting van de dag:
De kinderen van het bergdorp vormen op het pad een muurtje. Hier zullen we tol moetenbetalen,’ zegt Jo. Als we op vijf meter afstand zijn, lachen ze, vouwen ze de handjes en roepen in koor: ‘Namasté’.
We hebben flink afgedongen, maar de verkoopster zwicht. Voor 600 rupees, ongeveer 4,5euro zijn we een souvenirtje rijker. De dame achter de toog maakt een soort kruisteken. ‘You were my first clients,’ zegt ze. Buiten is het al donker.
16 december 2013
Ontmoeting van de dag:
We staan in een Tibetaanse nederzetting, vlakbij een klooster waar kindermonniken aan het chanten zijn. Hier wonen vluchtelingen uit Tibet en hun nakomelingen. Een groepje kinderen vraagt om chocolade. ‘We don’t have chocolate,’ zegt Jo. Een kleintje met een snotbel aan de neus wijst naar de plastic fles in zijn handen. Er zit nog een bodem water in. ‘You wantthis?’ vraagt Jo en hij geeft de fles weg. Het kind maakt een sprong van vreugde voor hij zijn trofee aan de anderen laat zien.
15 december 2013
De Kaumari, een kind zo oud als Jade, dat een hindoeïstische godin vertegenwoordigt, toont zich twee keer per dag voor een raam van een binnenplein van een oude tempel. Ze krijgt vooral belangstelling van toeristen. De gelovigen die komen om haar te aanbidden zijn op één hand te tellen. Het is verboden om foto’s te trekken, maar in de souvenirwinkels staat ze afgebeeld op massa’s boeken, magneten, kalenders en postkaarten.
Drie jongens bedelen op het drukke plein naast de tempel. Ik stop ieder een ballon toe. Tien minuten later staan er weer twee jongens voor me. Ik herken hen. ‘I know you,’ zeg ik. Lachend halen ze hun ballon weer boven en rennen weg. Wie zou het gelukkigst zijn? Dat meisje in de vergane glorie van haar gouden kooi of de straatarme jongens?
14 december 2013
Ontmoeting van de dag:
We zitten op een olifant en staan op tien meter afstand van een neushoorn en haar kleintje. Moeder en baby zijn zich van geen kwaad bewust en grazen rustig verder.
13 december 2013
Ontdekkingen van de dag:
Als je een neushoorn tegenkomt, klim je in een boom. Een tijger kijk je in de ogen terwijl je één stap achteruit zet, een beer duw je met een stok op zijn neus en voor een olifant verstop je je in de struiken. Gelukkig kwamen we op onze tocht alleen krokodillen, apen, herten, wilde kippen, mariboes, zwijnen en een neushoornvogel tegen. En sporen van olifanten, tijgers, beren en neushoorns.
12 december 2013
Ontdekking van de dag:
De bus kruipt over de bergen. Mensen warmen zich aan vuurtjes langs de weg. Anderen wassen zich aan een stroompje bergwater. Nepal kent een levensstandaard zoals in Bokrijk. Vrouwen koken buiten op een oven van klei, hun geitjes kijken intussen toe. De meeste Nepalezen wonen in lemen of golfplaten huisjes. Hier en daar zien we tentenkampen van doeken. Volwassenen lopen, op weg naar de akkers boven op de helling, gebogen onder de vracht op hoofd en rug. Kinderen lopen op weg naar school over stapstenen en hangbruggen om de overkant van de rivier te bereiken.
11 december 2013
Ontmoeting van de dag:
Jade krijgt drie stukken van haar pizza niet op. Ik help haar en neem er nog een. Je kan hier in Nepal toch geen eten laten weggooien? Een man komt aan het raam van het restaurant bedelen, net terwijl wij naar buiten stappen. Jo geeft de laatste stukken pizza aan hem. De man plooit dubbel om ons te bedanken. Had ik Jade maar niet geholpen.
Ontdekking van de dag:
We staan voor zonsopgang boven de wolken en zien de Mount Everest. Van ver lijkt het alsof we hem zelf ook wel even kunnen beklimmen. Om ’s namiddags nog een andere top te doen.
10 december 2013
Ontmoeting van de dag:
‘Oh nee,’ zegt Warre. Hij staart naar een punt boven me. Ik zet in een reflex drie stappen weg van de muur. Een dikke spin, zo groot als een mannenhand, woont in onze kamer. Doodslaan op de witte muur is geen optie. Hoe pakken we dit aan?
‘Five minutes,’ zegt de man van het hotel nadat hij één blik op ons huisdier heeft geworpen en hij trekt de deur snel weer achter zich dicht. Even later komt hij met een wapen terug. Een grote stofzuiger zal redding brengen. Maar ons vriendje is intussen op de lamp gekropen. Nadat zijn positie is bepaald, zet Jo de stofzuiger aan. De spin is weg, maar de Nepalees is niet tevreden. Hij belt een technieker om de lamp van de muur te halen.
‘Hahahaha.’ Aan de andere kant van de lijn worden we smakelijk uitgelachen. Als de elektricien tien minuten later het beest tussen de bedrading van de lamp ontdekt, deinst hij achteruit. Jo mag de moord begaan. Het geluid door de buis gaat door merg en been. Ik kijk tevreden toe hoe ze de stofzuiger wegdragen. We halen toch maar de muskietennetten boven voor we in bed duiken.
9 december 2013
Ontmoeting van de dag:
In de oude stad Bhaktapur lopen op ieder plein straatkinderen. Ze vragen geld. Wij toveren ballonnen en kleurpotloden uit onze zakken en worden omsingeld. Op tien seconden tijd is alles verdeeld.
‘Money is not good,’ zegt een jongen tegen me. ‘Please, buy me a book.’ Hij wijst naar de overkant van het plein. We komen uit die richting en ik ben nog geen boekenwinkel tegengekomen. Hij neemt me waarschijnlijk mee naar familie, waar het boek telkens opnieuw verkocht wordt. ‘An English book,’ smeekt hij. Hoe kan ik dit kind een boek weigeren?
‘You have to go to school,’ zeg ik. ‘I go to school.’ ‘No, you are here.’ ‘At eleven o’clock’. Het is kwart voor elf. ‘I will find a book for you and I will bring it here,’ zeg ik. We bewonderen het oude paleis op het plein. Een soldaat luidt de klok van elf uur. De jongen loopt nog op het plein. ‘It’s time, you have to go.’ Hij stormt van het plein af.
Een uur later roept iemand naar ons: ‘Did you buy me a book?’ Het is een andere jongen. ‘I’m his brother,’ zegt hij. Een man springt bij: ‘Yes, buy him a book.’ Het enige wat we vinden is een woordenboek. Ik zoek tevergeefs een boek met zinnen.
Mijneerste vriend komt naast me lopen. ‘You lied to me. You’re not at school.’ ‘I finished school already.’ Op een plein zie ik de jongens geld vragen aan een oudere kerel. Tien minuten later willen ze me weer naar een ‘bookshop’ leiden. Ik zeg: ‘Who was that older guy? Tell him he has to work so you can go to school.’ De jongens benen weg. We zien hen niet meer en vinden in de hele stad geen echt boek.
(’s Anderendaags ontdek ik eindelijk een winkel waar boeken verkocht worden. Belofte maakt schuld. Ik koop er twee. De jongens lieten zich helaas niet meer zien. We gaven de boeken dan maar aan een straatverkoper voor zijn twee kinderen.)
8 december 2013
Ontdekkingen van de dag:
Een derde van de Nepalese kinderen kan niet naar school. Anderen gaan zeven dagen per week.
Pingpong kan je spelen met een net van bakstenen, tennis met een kartonnen plaat en een prop. En een oude fietsband is spectaculair race-materiaal.
Nee schudden en wiebelen met je hoofd betekent ‘akkoord’.
Als je doodgaat, wordt je lichaam bedekt met oranje bloemenslingers en aan de tempel naast de rivier verbrand. We werden er stil van.
7 december 2013
Ontdekking van de dag:
We gaan op zoek naar de ‘monkey-tempel’ en komen ergens anders uit op een Nepalese bruiloft. Een hindoeïstisch ritueel in een rode tempel met ‘boeddha’s eye’ op de deur. Op het binnenplein krioelt het van het volk. De meeste vrouwen zijn in rood. Twee van hen zijn gesluierd, twee jongemannen hun schouders versierd met groen en plastic slingers. Een klein meisje met zwartomrande ogen speelt met de grote klok aan de deur, vrouwen staan te praten, mensen hangen uit de raampjes boven het plein, een man beantwoordt de luide oproep van zijn gsm. Intussen voltrekt het eerste deel van het huwelijk zich. Man en vrouw gieten een vloeistof over. De bruid kijkt de hele tijd naar de grond. Op de dag dat ze haar ouderlijk huis verlaat, moet ze verlegen blijven. Ze mag haar bruidegom pas op de tweede dag van het huwelijksfeest aankijken. Zou ze hem voordien vaak gezien hebben?
6 december 2013
Ontdekking van de dag:
Verkeerschaos in Kathmandu. Hier rijden ze niet links, niet rechts, maar tussen de gaten door. Hele stukken straat zijn verdwenen. De weg is bezaaid met brokstukken. Tientallen arenden cirkelen in de lucht. Mensen met kleren in alle kleuren van de regenboog vullen de stoepen. Een volgepropte bus kruist ons. Er lopen geiten op de weg. Een jongen van een jaar of twaalf komt bedelen aan de autoruit. Hij gebaart dat hij eten wil. Maar wij hebben niets, ook nog geen Nepalese rupees. We kunnen alleen wachten tot onze auto een stukje verder kan.
In de cd-winkels rond de hostel klinkt het ‘Om mane padme hum’. Een mengeling van wierrook en look prikkelt onze neuzen. De koude van de avond valt op ons. Welkom in Nepal. ‘Namasté’.